احتمالا نام رفلکسولوژی را شنیده‌اید، نوعی درمان که با اعمال سطوح مختلف فشار به نواحی خاصی از پا به درمان بسیاری از مشکلات جسمی کمک می‌کند. اما واقعا ماساژ رفلکسولوژی چیست؟ این ماساژ در درمان چه مشکلات جسمی موثر است؟ ما در این مطلب از وبلاگ روتای به طور مفصل به بررسی ماساژ رفلکسولوژی کف پا و فواید آن پرداخته‌ایم. پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
ماساژ رفلکسولوژی چیست؟
ماساژ رفلکسولوژی یکی از انواع ماساژ است که بر روی نقاط خاصی از پا تمرکز دارد و با اعمال فشار ملایم بر روی نقاط خاصی از پاها و گاها دست و گوش به بهبود برخی از مشکلات جسمی از جمله بهبود سیستم ایمنی، مشکلات سینوسی و کمردرد کمک می‌کند. در واقع رفلکسولوژی همانند سوجوک تراپی معتقد است که نقاط خاصی از پا با اندام‌ها و قسمت‌های مختلف بدن ارتباط مستقیمی دارند و ماساژ این نقاط می‌تواند به عملکرد بهتر بدن کمک نماید.
مثلا از نظر رفلکسولوژی نیشگون گرفتن انگشتان پا در درمان مشکلات سینوسی یا فشار بر پاشنه پا در درمان کمر و عصب سیاتیک موثر هستند. برخی از رفلکسولوژیست‌ها از نمودار پا استفاده می‌کنند و از این طریق متوجه می‌شوند که در چه قسمت‌هایی از بدن باید فشار وارد کنند تا به نواحی خاصی از بدن کمک نمایند. البته برخی نقاط فشاری دیگر بر روی دست‌ها و گوش‌ها وجود دارند که برخی از رفلکسولوژیست‌ها از آنها نیز در طول جلسه‌ی ماساژ درمانی استفاده می‌کنند. در این ماساژ نیز تکنیک‌های مختلفی بر روی پاها اعمال می‌شود و در طول جلسه ماساژ درمانی رفلکسولوژیست ممکن است توپ پا را ورز داده، انگشتان پا را بکشد یا به قوسی پا فشار بیاورد.
یکی دیگر از تئوری‌هایی که در مورد ماساژ رفلکسولوژی کف پا وجود دارد، این است که استرس را کاهش می‌دهد و به بدن شما کمک می‌کند بهتر کار کند. در واقع اعتقاد بر این است که اعمال فشار یا حتی لمس کردن نواحی پا می‌تواند سیستم عصبی مرکزی شما را آرام کرده و باعث آرامش شما شود.
روش درمانی رفلکسولوژی تا حدودی شبیه ماساژ چینی است اما نمی‌تواند جایگزین درمان‌های پزشکی شود. مانند سایر ماساژهای درمانی رفلکسولوژی نیز مکمل درمان‌های پزشکی بوده و می‌توانید در کنار درمان پزشکی بکار برده شود.
در مورد سابقه ماساژ پا نیز به این نکته اشاره کنیم که قدمت آن به هزاران سال قبل از مصر و چین باستان باز می‌گردد. هر چند که در حال حاضر تحقیقات زیادی بر روی این نوع ماساژ درمانی صورت نگرفته است اما توسط پزشکان اروپایی و آمریکای شمالی برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها، از سردرد و مشکلات سینوسی گرفته تا مشکلات گوارشی توصیه می‌شود.
در مجله روتای بخوانید: درمان سردردهای مزمن با چند تکنیک ساده ماساژ
حالا که به متوجه شدید ماساژ رفلکسولوژی چیست، به بررسی فواید آن می‌پردازیم.
فواید ماساژ رفلکسولوژی کف پا
همه‌ی ما می‌دانیم که اندام‌های فوقانی بدن به دلیل نزدیکی به قلب جریان خون بهتری را دریافت می‌کنند. به همین دلیل است که این اندام‌ها همیشه سریع‌تر بهبود مییابند و ترمیم می‌شوند. اما از آنجایی که پاها دور از قلب قرار دارند، در نتیجه جریان خون خوبی را دریافت نمی‌کنند. به همین خاطر است که همیشه به افراد دیابتی توصیه می‌شود که از آسیب‌دیدگی پاهایشان جلوگیری کنند. چرا که اختلال در گردش خون پاها باعث می‌شود که سرعت بهبودی در آنها به شدت پایین بیاید و بدتر شود.
ماساژ رفلکسولوژی می‌تواند به تقویت جریان خون در پاها کمک کند و از بسیاری از مشکلات در افراد مبتلا به دیابت و بدون دیابت جلوگیری نماید. رفلکسولوژیست‌ها معتقدند که سلامت و تندرستی عمومی از پاها شروع می‌شود و به سمت بالا حرکت می‌کند. البته رفلکسولوژی تنها به تقویت جریان خون کمک نمی‌کند و فواید بسیاری برای سلامتی بدن به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین فواید آن آرامش عمیقی است که به همراه دارد. ماساژ کف پا می‌تواند به کاهش استرس کمک کرده و باعث می‌شود انرژی بیشتری داشته باشید.
در یک مطالعه کوچک معتبری که در سال 2000 انجام شد، محققان به اثرات درمان 30 دقیقه‌ای رفلکسولوژی پا بر روی افرادی که تحت درمان سرطان سینه یا ریه قرار داشتند، پرداختند. افرادی که تحت درمان رفلکسولوژی قرار داشتند، نسبت به کسانی که درمان رفلکسولوژی دریافت نکرده بودند، سطوح پایین‌تری از اضطراب را گزارش کردند.
در مطالعه ی دیگری که در سال 2014 انجام شد، محققان ماساژ رفلکسولوژی کف پا را بر روی افرادی که تحت عمل جراحی قلب قرار داشتند، انجام دادند. نتایج نشان داد که افرادی که درمان رفلکسولوژی را دریافت کرده‌اند به طور قابل توجهی سطوح پایین‌تری از اضطراب را نسبت به کسانی که دریافت نکرده‌اند گزارش کردند. به طور کلی لمس توسط یک انسان دیگر برای اکثر مردم یک عمل آرامش بخش، مراقبت کننده و کاهش دهنده اضطراب است.
همینطور برخی از افراد مبتلا به شرایط پزشکی خاص معتقدند که زمانی که استرس پایین‌تری دارند، درد و ناراحتی کمتری نیز احساس می‌کنند. محققان 17 مطالعه را در مورد مزایای روانشناختی این درمان بررسی کردند و دریافتند که این درمان باعث افزایش احساس خوشبختی می‌شود و مدیریت شرایط را برای افراد آسان‌تر می‌کند.
علاوه بر این رفلکسولوژیست‌ها معتقدند که این ماساژ می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، بهبود هضم، درمان سرماخوردگی یا عفونت‌های باکتریایی، مشکلات سینوسی، کاهش درد ستون فقرات و آرتریت و کمر درد، گوارش و درد آرتریت کمک کند. بسیاری از افراد نیز بر این باورند که رفلکسولوژی دفع سموم را افزایش می‌دهد، سیستم ایمنی و گردش خون را بهبود و درد و خستگی عضلات را تسکین می‌دهد. همینطور ماساژ رفلکسولوژی برای ماساژ رحم نیز بسیار کاربردی است.
حالا که به متوجه شدید ماساژ رفلکسولوژی چیست با فواید آن آشنا شدید، به نظریه‌هی مختلف در مورد نحوه‌ی درمان این ماساژ می‌پردازیم.
ماساژ رفلکسولوژی چطور بیماری‌ها را درمان می‌کند؟
تئوری‌های مختلفی در مورد نحوه عملکرد ماساژ رفلکسولوژی کف پا وجود دارد، اما مفهوم اصلی همه این است که نواحی مختلف پا به قسمت‌های خاصی از بدن مرتبط هستند و فشار دادن به یک ناحیه از پا می تواند بر روی اندام خاصی از بدن تاثیر بگذارد. ماساژ رفلکسولوژی با وارد آوردن فشار بر روی پا، اعصاب ناحیه‌ی خاصی از بدن را تحریک می‌کند و پیامی را به سیستم عصبی مرکزی می‌فرستد. این پیام مانند چیزی شبیه به زنگ بیداری عمل می‌کند. متخصصان پزشکی ادعا می‌کنند که همین تحریک اعصاب می‌تواند بدن را وادار به بهبودی کند.
مثلا طب سنتی چینی معتقد است که بدن شما حاوی انرژِی حیاتی با نام چی است که با استرس مسدود می‌شود. اینکار به آرامش بدن کمک می‌کند و تأثیرات مثبتی بر تنفس، جریان خون، پاسخ ایمنی و موارد دیگر دارد. وقتی فردی احساس استرس می‌کند، بدن او این جریان انرژی را مسدود می‌نماید. اینکار باعث عدم تعادل در بدن شده و نتیجه باعث بروز انواع بیماری‌ها است. از نظر طب چینی رفلکسولوژی به شما کمک می‌کند تا انرژی حیاتی به صورت متعادل در بدن شما جریان یابد و از بروز بیماری جلوگیری نماید. طب چینی معتقد است که قسمت‌های مختلف بدن با نقاط فشار مختلف مرتبط هستند و رفلکسولوژیست با فشار به این نقاط مرتبط می‌توانند به درمان شما بپردازند.
دانشمندان بریتانیایی نیز معتقدند که اعصاب، پوست و اندام‌های داخلی را به هم متصل می‌کند. از آنجایی که سیستم عصبی بدن تمایل به لمس دارد، از این رو لمس بدن از طرف رفلکسولوژیست باعث آرامش سیستم عصبی می‌شود. در ادامه مطلب ماساژ رفلکسولوژی چیست، به آموزش آن می‌پردازیم.
آموزش رفلکسولوژی
از ناحیه پاشنه پا شروع کنید و به سمت بالا به سمت قوس پا و انگشتان حرکت کنید. حرکاتی مانند چرخاندن پا به آرامی به جلو و عقب به طوری که انگشت کوچک به سمت کف پا و سپس به سمت بالای پا حرکت کند نیز می‌تواند به شل شدن رباط‌ها و اعصاب پا کمک کند. رفلکسولوژیست‌ها همچنین حرکات ماساژ مانند تا کردن انگشتان پا به جلو و عقب، نیشگون گرفتن انگشتان پا و چرخاندن آنها و پیچاندن آنها را برای گرم کردن را انجام می‌دهند.
ماساژورهای باتجربه از دست زدن ملایم به پاها در طول جلسه رفلکسولوژی اجتناب می‌کنند، زیرا این کار می‌تواند برای بیمار قلقک‌آور باشد و منجر به ناراحتی او شود. فشار دادن محکم یا چنگ زدن بهترین راه برای دست زدن به پاها در حین ماساژ رفلکسولوژی کف پا است. ما قبلا در مطلبی جداگانه به آموزش ماساژ کف پا پرداخته‌ایم. پیشنهاد می‌کنم حتما مطلب زیر را مطالعه کنید.
در مجله روتای بخوانید: اموزش ماساژ کف پا به زبان ساده با عکس و ویدیو
آیا جایگزینی برای ماساژ رفلکسولوژی وجود دارد؟
بله شما می‌توانید از یک صندلی ماساژور با پوشش کامل ساق و کف پا استفاده کنید. یک صندلی ماساژور با پوشش کامل ساق و کف پا می‌تواند پاهای شما را با روش‌های اصولی ماساژ داده و سلامتی و آرامش را به شما هدیه کند. روتای این امکان را برای شما فراهم کرده که بتوانید بهترین دستگاه‌ها و صندلی ماساژور را با مناسب‌ترین قیمت خریداری کرده و درب منزل تحویل بگیرید.
همین حالا می‌توانید با مشاوران ما تماس گرفته و به صورت رایگان از تجربیات آنها در این زمینه استفاده ببرید. مشاوران ما به شما کمک خواهند کرد که بتوانید بهترین دستگاه را بر اساس نیاز و بودجه‌تان انتخاب نمایید.
عوارض رفلکسولوژی چیست؟
عوارض رفلکسولوژی بسیار کم و کوتاه مدت است. از عوارض ماساژ رفلکسولوژی می‌توان به حساسیت در پاها و سبکی خفیف در سر یا حساس شدن پوست پا اشاره کرد. به طور کلی این ماساژ بی‌خطر است و برای اکثریت افراد مناسب می‌باشد. این ماساژ حتی برای افرادی با بیماری‌های خاص نیز ایمن است. با این حال بهتر است که قبل از شروع ماساژ درمانی با رفلکسولوژی با پزشک معالجه‌تان مشورت نمایید.
ماساژ رفلکسولوژی به چه کسانی توصیه نمی‌شود؟
تقریبا ماساژ رفلکسولوژی برای تمامی افراد مفید است و همه می‌توانند آن را تجربه کنند. حتی در مطالعه‌ای که بر روی زنان مبتلا به سرطان سینه انجام شد، نشان داد که این ماساژ برای این افراد نیز بی‌خطر است. با این حال اگر پای شما آسیب دیده است یا دچار نقرس هستید، ماساژ رفلکسولوژی کف پا به شما توصیه نمی‌شود. همینطور از آنجایی که ماساژ رفلکسولوژی ممکن است بر جریان خون تأثیر بگذارد، برای افراد دارای لخته خون، زخم پا، عفونت‌های قارچی، زخم‌های باز، مشکلات تیروئید و صرع مناسب نیست.
همینطور اگر بارداری هستید، حتما از قبل با پزشک مشورت کنید و به رفلکسولوژیست خود در مورد وضعیت‌تان اطلاع دهید. چرا که برخی از نقاط فشار در دست‌ها و پاها ممکن است باعث انقباض و زایمان زودرس شوند.
سخن پایانی
با اینکه ماساژ رفلکسولوژی کف پا از لحاظ علمی ثابت شده نیست اما بسیاری از مطالعات تاثیرات مثبت آن مخصوصا در کاهش استرس و اضطراب را گزارش کرده‌اند. البته در صورت داشتن هر گونه بیماری جدی قبل از اقدام به درمان با پزشک خود صحبت کنید. در این مطلب ما سعی کردیم تا پاسخ کاملی به سوال شما در مورد اینکه ماساژ رفلکسولوژی چیست بدهیم و شما را با فواید و حتی عوارض آن آشنا کنیم. حالا شما برای ما بنویسید که آیا تجربه ماساژ از نوع رفلکسولوژی را داشته‌اید؟ چه اثراتی برای شما داشته است؟ خوشحال می‌شویم که نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
