طب آیورودا نوعی سیستم پزشکی سنتی است که از رویکردی جامع برای بهبود سلامت جسمی و روانی استفاده میکند. این طب سنتی در قرن دوم قبل از میلاد در هند به وجود آمد و هنوز هم در این کشور به طور گسترده استفاده میشود. ما در این مطلب از وبلاگ روتای به طور مفصل در مورد اینکه طب آیورودا چیست و چه اصولی دارد صحبت کردهایم. برای اینکه با این طب سنتی آشنا شوید، پیشنهاد میکنم حتما ادامه مطلب را مطالعه کنید.
طب آیورودا چیست؟
طب آیورودا یکی از قدیمیترین سیستمهای پزشکی جهان است که بیش از 5,000 سال پیش در هند شکل گرفته و اغلب به عنوان “مادر تمام درمانها” شناخته میشود. این طب سنتی توسط بسیاری از محققان به عنوان قدیمیترین علم درمانی تلقی میگردد.
در زبان سانسکریت، آیورودا به معنای “علم زندگی” است. این علم از فرهنگ ودیک باستان منشأ گرفته و برای هزاران سال توسط مربیان ماهر به صورت شفاهی به شاگردان تدریس میشد. بخشی از این دانش، چند هزار سال پیش به نگارش درآمد، اما بسیاری از آن در حال حاضر در دسترس نیست. اصول بسیاری از سیستمهای درمانی طبیعی که اکنون در غرب شناخته میشوند، از جمله هومئوپاتی و تراپی قطبی از آیورودا ریشه گرفتهاند.
این درمان بر بازگرداندن تعادل بین ذهن، بدن، روح و محیط یک فرد تمرکز دارد و بر روی یک رویکرد طبیعی و جامع نسبت به سلامت جسمی و روانی تکیه میکند. معمولا درمان شامل یک برنامه شخصی است که شامل رژیم غذایی، حرکات و سبک زندگی، ماساژ، گیاهان دارویی و سایر روشهای درمانی است. آیورودا تاکید زیادی بر پیشگیری دارد و از طریق توجه دقیق به تعادل در زندگی، تفکر صحیح، رژیم غذایی، شیوه زندگی و استفاده از گیاهان، به حفظ سلامتی فرد تشویق میکند.
آیورودا به افراد میآمورد که چگونه میتوان این تعادل بدن، ذهن و آگاهی را مطابق با ساختار فردی ایجاد کرد و تغییراتی در سبک زندگی ساخت. همانطور که هر کسی دارای اثر انگشت منحصربهفردی هستند، هر فردی نیز دارای الگوی خاصی از انرژی است.
این الگوی خاص در هنگام لقاح توسط تعدادی از عوامل تعیین میشود و در طول زندگی ثابت باقی میماند. در طول زندگی بسیاری از عوامل داخلی و خارجی بر ما تأثیر میگذارند تا این تعادل را بر هم بزنند. نمونههایی از این عوامل شام استرسهای عاطفی و فیزیکی شامل وضعیت عاطفی، رژیم غذایی و انتخاب غذا، فصلها و آب و هوا، آسیبهای فیزیکی، روابط کاری و خانوادگی است.
هنگامی که این عوامل درک شوند، می توان اقدامات مناسبی را برای خنثی کردن یا به حداقل رساندن اثرات آنها یا از بین بردن علل عدم تعادل و ایجاد مجدد الگوی انجام داد. در بخش بعدی از مطلب طب آیورودا چیست به اصول آن میپردازیم.
اصول آیورودا
کلمه “آیورودا” از کلمه سانسکریت Ayu (زندگی) و Veda (دانش یا علم) گرفته شده است. آیورودا حول محور این ایده شکل گرفته است که عدم تعادل منجر به بیماری میشود. طبق طب آیورودا، جهان از پنج عنصر تشکیل شده است:
- جالا (آب)
- وایو (هوا)
- پریتوی (زمین)
- آکاش (فضا)
- تجا (آتش)
این عناصر ترکیب شده و سه نوع انرژی را در بدن انسان تشکیل میدهند: پیتا دوشا (هوا و فضا)، واتا دوشا (آب و آتش) و کافا دوشا (زمین و آب). در مورد این سه نوع انرژی در بخش بعدی بیشتر صحبت کردهایم. این تریدوشاها با هم به تنظیم عملکرد بدن کمک میکنند. همینطور طب آیورودا معتقد است که بدن از هفت نوع بافت تشکیل شده است که عبارتند از:
- Rakta Dhatu (بافت خون)
- راسا (پلاسما)
- مدا (بافت چربی)
- مامسا (بافت عضلانی)
- Majja (مغز استخوان)
- شوکرا (بافت تولید مثل)
- آستی (بافت استخوانی)
حالا که متوجه شدید طب آیورودا چیست میتوانیم در مورد تریدوشاها یا انرژیهای بدن صحبت کنیم.
واتا، پیتا و کافا چیست؟
آیورودا از سه نوع انرژی یا اصول عملکردی خبر میدهد. طبق فلسفه آیورودا، کل کیهان اثر متقابلی از انرژیهای پنج عنصر بزرگ – فضا، هوا، آتش، آب و زمین است. واتا، پیتا و کافا ترکیبها و جابهجاییهای این پنج عنصر هستند که بهعنوان الگوهایی در تمام خلقت ظاهر میشوند.
در بدن ما، واتا انرژی ظریف حرکت، پیتا انرژی هضم و متابولیسم، و کافا انرژی است که ساختار بدن را تشکیل میدهد. واتا که انرژی ظریف مرتبط با حرکت است، از فضا و هوا تشکیل شده و بر تنفس، پلک زدن، حرکت ماهیچهها و بافتها، ضربان قلب و تمام حرکات سیتوپلاسم و غشای سلولی نظارت میکند. در حالت تعادل، واتا خلاقیت و انعطاف پذیری را ارتقا میدهد. خارج از حالت تعادل، واتا باعث ایجاد ترس و اضطراب میشود.
پیتا به عنوان سیستم متابولیک بدن از آتش و آب تشکیل شده است و هضم، جذب، تغذیه، متابولیسم و دمای بدن را کنترل می کند. در حالت تعادل، پیتا درک و هوش را تقویت میکند. بدون حابت تعادل، پیتا خشم، نفرت و حسادت را برمی انگیزد.
کافا انرژی است که ساختار بدن – استخوانها، ماهیچهها، تاندونها – را تشکیل میدهد و آب را برای تمام قسمتها و سیستمهای بدن تامین میکند. در حالت تعادل، کافا به عنوان عشق، آرامش و بخشش بیان میشود. عدم تعادل آن میتواند به وابستگی، طمع و حسادت منجر شود.
علم در مورد طب آیورودا چه اعتقادی دارد؟
اما حالا که متوحع شدید طب آیورودا چیست میتوانیم آن را از نظر علمی نیز بررسی کنیم. فقط برخی از آزمایشات بالینی نشان میدهند که رویکردهای آیورودا در بعضی وارد ممکن است مؤثر باشند. مثلا نتایج یک آزمایش بالینی در سال 2013 دو فرمولاسیون آیورودا از عصارههای گیاهی را با محصول طبیعی گلوکوزامین سولفات و داروی سلکوکسیب در 440 نفر مبتلا به التهاب مفاصل زانو مقایسه کرد. هر چهار محصول کاهش مشابهی در درد و بهبودهایی در کارایی ارائه دادند.
یک مطالعه آزمایشی ابتدایی و کوچک نیز که با همکاری مرکز ملی تحقیقات تکمیلی و معتبر در زمینه پزشکی سال 2011 با 43 نفر انجام شد، نشان داد که درمانهای سنتی و آیورودا برای التهاب مفاصل روماتوئید مؤثر هستند. داروی سنتی آزمایشی متوترکسات بود و درمان آیورودا شامل 40 ترکیب گیاهی بود.
نتایج یک آزمایش بالینی کوتاهمدت با مشارکت 89 مرد و زن نیز نشان داد که یک فرمولاسیون پنج گیاه آیورودا ممکن است به افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کمک کند.
خطرات احتمالی و عوارض جانبی
آیورودا اغلب عوارضی ندارد اما با این حال، برخی از گیاهان میتوانند منجر به عوارض گوارشی مانند اسهال، یبوست، حالت تهوع، استفراغ و سوزش سردل شوند. عوارض جانبی شدیدتر عبارتند از:
- زخم (زخم دردناک در پوشش معده یا روده تحتانی)
- بیماری کلیوی
- برادی کاردی (ضربان قلب پایین)
- فشار خون پایین (فشار خون پایین)
- ناباروری
برخی از گیاهان رایج مورد استفاده نیز برای شرایط خاص منع مصرف دارند. به عنوان مثال، زردچوبه لخته شدن خون را کند میکند، بنابراین میتواند برخی شرایط خونریزی را بدتر کند. با این حال تحقیقات بیشتر برای تعیین ایمنی درمانهای آیورودا در دوران بارداری و شیردهی و همچنین برای کودکان مورد نیاز است.
ما در بالا به طور مفصل در مورد اینکه طب آیورودا چیست صحبت کردیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد. حالا شما برای ما بنویسید که آیا تجربه درمان با آیورودا را داشتهاید؟ خوشحال میشویم که نظرات و پیشنهادات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.